Birincilikten Yıkıma: İzmir SSK Bloklarıİdil Ece Şener, Hikmet Eldek Güner
- yüzyıldan günümüze kadar İzmir’in kamusal merkezlerinden biri olan Konak Meydanı kentin ve kentlinin belleğinde önemli yere sahiptir. Orhan Dinç tarafından tasarlanan SSK Blokları/İş Hanı, meydanın günümüzdeki kimliğinin önemli belirleyicilerindedir. Bulunduğu bölgeyle uyumlu, yüksek katlı olmayan basit ve yalın olması gibi özellikler projenin diğerlerinin önüne geçmesine neden olmuştur. Rasyonalist bir bakış açısıyla tasarlanan yapının, zemin katta çözülen ticari faaliyetlerin aralarındaki geçitler ile Konak Meydanı ve Kemeraltı Bölgesi’ne organik bir bağlantı sağlanmıştır. Yapıda ticari ve büro kullanımı iç içe çözülmüş, bürolara ulaşım hem ana yoldan hem de iç avlulardan ticari işlevlerle birbirine karışmadan çözülmüştür. Zemin kotundaki iç avlulardaki peyzaj düzenlemeleri ve su ögesinin kullanılması da ferah ve yaşayan mekanların yaratılmasını sağlamıştır. Dönemde İzmir’in tarihi liman kenti olarak UNESCO Dünya Miras Listesi’ne giriş çalışmaları ve 2020 yılında yaşanan deprem ile Konak Meydanı’nın yeniden düzenlenmesi konuşulmaktadır. Konak Meydanı’nda bulunan İBB Binası hakkında yıkım kararı alınmıştır. Benzeri kararın SSK Blokları/İş Hanı için de alınması ihtimali bulunmaktadır. Son dönemde SSK Bloklarının bir bölümü yenileme adı altında büyük bir değişime uğramış iç mekan bölmeleri, doğramaları sökülmüş ve cephe kaplamaları değiştirilmiştir. Yapılan uygulamalar sebebiyle yapı grubu özgün niteliğini kaybetmektedir. Bu çalışma ile İzmir Konak Meydanının önemli elemanlarından olan SSK Blokları/İş Hanı’nın belgeleme çalışmasını yapılmıştır. Korunması gereken bir Modern Mirasın yok olmadan önce kayıtlara geçmesi ve yazınsal-görsel tarihte yerini alması hedeflenmektedir. Yapının yıkımının engellenmesi için bir şey yapılamasa da belgelenerek ve geçmişteki bütün yazınsal ve görsel belgelerinin toplanması Modern Mirasın korunması bağlamında oldukça önemli olacaktır. Bu kapsamda SSK Blokları/İş Hanı’nın yerinde incelenmesi, mimari ve yapısal özelliklerinin, fotoğraflanarak belgelenmesi yapılmıştır.
İdil Ece Şener
Lisans derecesini (2010-2016) İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü’nde, Yüksek Lisans’ı (2016-2019) İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimari Restorasyon Anabilim Dalı’nda tamamlamıştır. 2020 yılında YÖK 100/2000 Doktora Burs Programıyla İzmir Demokrasi Üniversitesi’nde Mimarlık Anabilim Dalı’nda doktoraya başlamış, devam etmektedir. İtalya 'da MGARK Architetto isimli ofiste 6 ay stajyer mimar olarak, ve izmir de bir ofiste mimar olarak 3 yıl aktif çalışmıştır. Çeşitli uluslararası ve ulusal sempozyum ve çalıştaylara katılım göstermiştir. Çalışmaları endüstri mirası, kollektif bellek, modern miras üzerinedir.
Hikmet Eldek Güner
Lisans derecesini (1998-2003) Erciyes Üniversite, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü’nde, Yüksek Lisans’ ı (2003-2007) Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Restorasyon Anabilim Dalı’nda ve Doktora derecesini de Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Bölümü, Restorasyon Anabilim Dalı’nda 2014 yılında aldı. 2006-2018 yılları arasında Erciyes Üniversitesi Mimarlık Fakültesinde görev yapmıştır. 2019 Eylül ayında Doçentlik unvanını alan Güner halen İzmir Demokrasi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi’nde Doçent olarak görev yapmaktadır. Güner’in temel çalışma alanları Modern Mimari Mirasın ve Betonarmenin Korunması, Endüstri Mirası, Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı ve Restorasyon Uygulamalarıdır. Bu konularda yayınlanmış birçok makale ve bildirisi bulunmaktadır.